Ograniczenia w egzekucji z wynagrodzenia

„Oczywistą oczywistością” jest to, że egzekucja z wynagrodzenia za pracę jest najpopularniejszym sposobem egzekucji. To wiesz na pewno. Prawdopodobnie wiesz także, że wynagrodzenie podlega ochronie. Upraszczając nieco sprawę ochronie podlega połowa wynagrodzenia (szczegóły reguluje art. 87 kodeksu pracy).

Ochronie przed potrąceniami na podstawie kodeksu pracy podlega właśnie „wynagrodzenie za pracę”. A czym jest to wynagrodzenie? Czy chodzi o wszystko, co pracodawca wypłaca pracownikowi (lub byłem pracownikowi) czy tylko o pensję, czyli wynagrodzenie zasadnicze (to z umowy o pracę)? Niestety, nie jest to prosta sprawa. Prawnicy, jak to często bywa, są podzieleni.

Jeden pogląd polega na tym, by pojęcie wynagrodzenia za pracę traktować rozszerzająco. Do wynagrodzenia, które podlega ochronie, zaliczano zatem m.in. odprawy emerytalne, nagrody jubileuszowe, odprawy z tytułu zwolnienia z pracy z tytułu tzw. zwolnień grupowych, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop wypoczynkowy czy odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem prawa.

Drugi zaś pogląd krytycznie odnosi się do zbyt szerokiego zakreślenia ochrony wynagrodzenia za pracę i sprzeciwia się włączaniu w jego zakres świadczeń nie będących wynagrodzeniem sensu stricto. Zwolennicy tego poglądu uważają bowiem, że ochronie na podstawie art. 87 K.p. podlegają tylko te świadczenia, o którym mowa w Dziale III K.p. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia (art. 77(1) do 83 K.p.). Jest to oczywiście pogląd korzystniejszy dla Ciebie, wierzycielu.

Dlatego z radością dla jednego z klientów analizowałem uchwałę składu siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 17 stycznia 2013 r. (II PZP 4/12), zgodni z którą

Odszkodowanie należne pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na podstawie art. 55 § 1(1) KP nie podlega ochronie przed potrąceniem przewidzianej w art. 87 § 1 KP.

Być może właśnie zaczyna powstawać linia orzecznicza preferująca większą ochronę wierzycieli. To bardzo dobra informacja.

Dlatego we wniosku egzekucyjnym warto wnosić, by komornik zwrócił się do pracodawcy o informację również o przyszłych świadczeniach ze stosunku pracy, nie tylko za ostatnie 3 miesiące. Być może niedługo okaże się, że nagroda jubileuszowa nie podlega już ochronie.

Warto również, jeżeli egzekucja idzie jak po grudzie, by komornik zwrócił się o informację w sprawie wypłat historycznych, od momentu wszczęcia egzekucji. Być może pracodawca popełnił błąd i uznał za chronione te świadczenia, które już nie podlegają ochronie? A wówczas zapłaci odszkodowanie…

Karol Sienkiewicz

Od prawie 20 lat z pasją pomagam przedsiębiorcom w poruszaniu się po zawiłych przepisach prawa i korytarzach sądowych. Działam skutecznie i sprawnie.

Podobne artykuły
Zajęcie nadpłaty podatku

  1. snuffy pisze:

    Panie Radco! czy ten rządowy Sienkiewicz to Pański ziomek? długo się przyglądałem i zauważyłem podobieństwo rysów….
    Pytania tego proszę nie brać do siebie – nie chciałbym nim Pana ani obrazić ani specjalnie „dowartościować”;)

  2. Karol Sienkiewicz pisze:

    @snuffy, zawodowa ostrożność nie pozwala mi na jednoznaczną odpowiedź na to pytanie 🙂

  3. Michał pisze:

    Proszę napisać coś więcej na temat ograniczeń egzekucji. Chodzi mi o problem egzekucji z rachunku bankowego, poruszony w wystąpieniu RPO: http://www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl/szczegoly.php?pismo=1693475

  4. Out of topic: ładna nowa szata graficzna 🙂

  5. Artur pisze:

    Proszę, proszę i co Pan tutaj pisze: wolna od zajęcia jest połowa wynagrodzenia 🙂 .
    A przecież jeszcze nie tak dawno kategorycznie stwierdzał Pan: „@Artur, nic bardziej błędnego. Przecież wolna od potrąceń jest kwota minimalnego wynagrodzenia, czyli 1500 zł (art. 87 (1) kp), a nie połowa.
    Co do rachunków bankowych to jest proste: ochrona dotyczy wynagrodzenia na linii pracownik-pracodawca. Oznacza, że pracodawca nie może potrącić więcej, niż kp stanowi. Ale nie dotyczy t komornika i egzekucji z rachunku! A co do modlitwy to każdemu się może przydać :)” – Zdaje się Pan Bóg mnie wysłuchał, a autora oświecił. „Nikt jednak z was niech nie cierpi jako zabójca albo złodziej, albo złoczyńca, albo jako [niepowołany] nadzorca obcych dóbr!” (1list św Piotra 4,15 cyt za -http://www.biblia-internetowa.pl/1Piotr/4/15.html)

  6. Karol Sienkiewicz pisze:

    @Artur, chodzi o dwie inne sprawy. W tym wpisie chciałem zwrócić uwagę na ewolucję pojęcia wynagrodzenia, co ma duże znaczenie dla wierzycieli.

  7. expertum credere potes pisze:

    Widzę że przydałoby sie trochę prawniczej precyzji, aliquod cicer cum causo habemus…
    Casus egzekucji z wynagrodzenia: – wolna od potraceń jest połowa wynagrodzenia o ile jest ona większa niż kwota minimalnego wynagrodzenia. Jesli natomiast połowa wynagrodzenia jest mniejsza to wolno zająć tylko to co ponad wynagrodzenie minimalne (roszczenia alimentacyjne zaniedbujemy, żeby raczej wyjaśniać niż ściemniać)

    Casus egzekucji z konta bankowego – kwota chroniona jest z prawa bankowego i zasiłki z MOPSu, ponadto zdarza się element wyciągający rękę po kwoty przelana przez pracodawcę na konto po potrąceniach komorniczych tak jakby mogły one wciąż podlegać zajęciu – redukując to do absurdu nawet wypłata w kasie gotówkowej nie mogłaby chronić ucziwego dłużnika przed przeszukaniem komorniczym zaraz po przekroczeniu bram fabryki i odebraniem mu tego co ma mu wystarczyć do następnej wypłaty….

    Polecam twórcze rozwiniecie powyższego pomysłu w następnej wypowiedzi….. Skoro mozna podatkować podwójnie, to pewno można i egzekwować podwójnie…

  8. Karol Sienkiewicz pisze:

    @expertum, dlatego napisałem „w uproszczeniu”. Dzięki za podpowiedź tematu, ciekawe zagadnienie i do tego istotne praktycznie. Postaram się jakoś niebawem to rozwinąć.

  9. Agnieszka pisze:

    Witam, a ja mam pytanie, ile maksymalnie można ściągnąć od dłużnika, gdy mamy zbieg egzekucji z wynagrodzenia za pracę (można wziąć połowę) i np. z emerytury (w przypadku, gdy wziąć można tylko 25%) . Jest przepis 835 kpc, który niby traktuje o takiej sytuacji, ale jak to liczyć, gdy ograniczenia są różne? Chyba nie można tego sumować i następnie potrącać, tylko od każdego z tych świadczeń wziąć tyle ile się da po zostawieniu części, która nie podlega egzekucji… Jak powinno się robić?

  10. Karol Sienkiewicz pisze:

    @Agnieszka, 835 kpc dotyczy należności z 833. A tam w zakresie emerytur jest odesłanie do innej ustawy. IMHO nie należy sumować tylko każde świadczenie potrącać oddzielnie. Gdyby było inaczej ustawodawca napisałby to wyraźnie.

  11. Marek pisze:

    Panie Karolu bardzo proszę o Pana opinię w przedmiocie zakresu egzekucji prowadzonej nie z wynagrodzenia a z uposażenia funkcjonariuszy służb mundurowych. Chodzi w tym wypadku o stosowanie regulacji zawartych w różnych ustawach normujących funkcjonowanie tych służb. Np ustawa o Służbie Więziennej: Art. 228. 1. Z uposażenia funkcjonariuszy mogą być dokonywane potrącenia na zasadach określonych w przepisach o egzekucji sądowej lub postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo w innych przepisach szczególnych, jeżeli dalsze przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej. 
    2. Przez uposażenie, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym, a także świadczenia związane z ustaniem stosunku służbowego, określone w art. 99 i art. 102 ust. 1. 
    3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, przełożonych właściwych do dokonywania potrąceń z uposażenia oraz tryb postępowania w tych sprawach, z uwzględnieniem w szczególności podstaw do dokonania potrąceń i sposobu postępowania z kwotami potrąconymi. 
    Czy można prowadzić egzekucję z tzw. 13- stej pensji (nagrody rocznej), odprawy wypłacanej przy odejściu ze służby, czy z tzw. mundurówki (ekwiwalentu za sort mundurowy wypłacanej co roku) w pełnej wysokości (chodzi o egzekucję wierzytelności niealimentacyjnych) czy tylko w 50 % (stosownie do zapisów w kp). Z góry dziękuje za komentarz.

  12. Karol Sienkiewicz pisze:

    @Marek, super pytanie. Zrobię z tego niedługo wpis na bloga, zaglądaj tutaj!

  13. Daniel pisze:

    Witam Panie Karolu, mam taką sytuację, że mój dłużnik ma zaległosci alimentacyjne i nie mogę uzyskać naleznej mi kwoty (bo jestem do zaspokojenia w dalszej kategorii), jednakże teraz podobno wierzyciel alimentacyjny chce zawiesić egzekucję tych alimentów, bo się jakoś dogadali. I teraz mam pytanie – czy w takiej sytuacji przyjdzie w końcu moja kolej?

    • Karol Sienkiewicz pisze:

      @Daniel, tak, komornik powinien teraz spłacić Ciebie, o ile będzie z czego egzekwować…

  14. Dariusz pisze:

    Mam pytanie. Mam zajęcie komornicze. W maju zwolniłem się z pracy z art. 55 § 1(1) KP. W związku z tym należy mi się trzymiesięczne odszkodowanie. Czy to odszkodowanie podlega zajęciu komorniczemu? Jeżeli tak to w jakiej wysokości?

    • Karol Sienkiewicz pisze:

      przecież cały wpis na blogu jest właśnie o tym odszkodowaniu, proszę uważnie przeczytać!

  15. Paweł pisze:

    Witam mam pytanko ,jestem uczestnikiem CIS-u pobieram co miesiąc wynagrodzenie w wysokości zasiłku dla bezrobotnych,lecz nie jest to wynagrodzenie z tytułu umowy o prace,Na umowie mamy zatrudnienie socjalne i że jesteśmy uczestnikami,nie pracownikami chociaż wykonujemy rożne prace.Czy komornik może zająć te pieniądze na koncie lub skierować pismo do księgowej jeśli tak to jaką kwotę może zająć.Proszę bardzo o rade.Z góry dziękuję.Paweł

  16. […] czas temu, pod wpisem dotyczącym ograniczeń w egzekucji z wynagrodzenia pojawiło się pytanie dotyczące egzekucji z […]

  17. Sławek pisze:

    Szybkie pytanko. Wiemy, że dłużnikowi można zająć 50% wynagrodzenia. Kwota wolna to wynagrodzenie minimalne w chwili obecnej to 1680 zł brutto.
    I teraz logiczne jest jeśli ktoś ma na umowie 1680 zł brutto to komornik mu nic nie zajmie i dłużnik otrzyma całość. Moje pytanie to co w sytuacji gdy pracownik przykładowo ma 2000 zł brutto? Zgodnie z prawem ma tutaj zasada dalszego pobrania 50% czy całości? Bo wszędzie w internecie są typowe kalkulacje że jeśli ktoś zarabia z 5000 zł to połowę zabiera mu komornik czyli 2500 zł dla komornika i 2500 dla niego. Uważam że jest to błędne rozumowanie. W powyższym przypadku według mnie komornik z różnicy 2000-1680 = 320 zł zabierze tylko połowę czyli komornik dostanie 160 zł a dłużnik 1680 + 160 = 1840 zł. Czy jest tak czy inaczej ?

  18. Karol Sienkiewicz pisze:

    Po pierwsze, potrącenia dokonuje się od kwoty netto. Przy założeniu, że pracownik zarabia 2000 zł netto, komornik zajmuje połowę to jest 1000 zł. Biorąc pod uwagę jednak dodatkowe ograniczenie w postaci kwoty wolnej od potrącenia przy należnościach innych niż alimentacyjne wynoszących kwotę odpowiadającą wynagrodzeniu minimalnemu, należy pozostawić jako wolną dla pracownika kwotę minimalnego wynagrodzenia netto, a pozostałą kwotę przekazać wierzycielowi. Oznacza to, że nie liczy się połowy od różnicy, a połowę od całości, zmniejszając ją jednak do takiej wysokości, by pracownikowi zostało wynagrodzenie minimalne. Wynika to z faktu, że – co do zasady – potrącenie/zajęcie powinno wynosić połowę wynagrodzenia. Wyjątkiem zaś jest kwota wolna od zajęcia, stanowiąca minimalne wynagrodzenie.

  19. Kasia pisze:

    Dzień dobry. Krótko opiszę sytuację: pracownica otrzymywała wynagrodzenie w kwocie brutto 1.680,00 zł – wolnej od potrąceń. W międzyczasie umowa o pracę z została rozwiązana za porozumieniem stron. W związku z tym, że nie wykorzystała urlopu naliczyłam ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. Proszę o informację czy pracodawca powinien dokonać potrącenia z ekwiwalentu za niewykorzystany urlop jeśli pracownik otrzymywał wynagrodzenie w kwocie wolnej od potrąceń? Jeśli tak to jak powinnam to wyliczyć? Wynagrodzenie proporcjonalnie za część miesiąca i ekwiwalent za urlop są zsumowane na jednej liście płac. Potrącenia dokonuję tylko od kwoty ekwiwalentu, czy od całości?
    Z góry dziękuję za pomoc.

    • Karol Sienkiewicz pisze:

      Kasia, akurat na tym blogu nie rozstrzygam kwestii działalności pracodawców. Ale z tego co pisze wynika, że pracownik otrzymał wynagrodzenie i można ten ekwiwalent oddać komornikowi.

  20. leslaw pisze:

    wazne pytanie,poniewaz nie znalazlem jednoznacznej odpowiedzi.zbieg egzekucji na pensje.pracodawca zabiera 3/5 .jak to sie ma do 50% z wyplaty? np.pensja 4200 zl/netto,pracodawca placi 1200 zl/netto.czy to prawidlowo?ile tak naprawde moze zabrac(sprawa dot matki samotnie wychowujacej dziecko)

  21. anna pisze:

    Panie Radco. Mam 72 lata z powodu choroby i braku dowodow przestalam splacac dlugi, ktore mam jakies 7000 zlw kilku bankach. mam 900 zl emerytury komornik potraca mi 260zk miesiecznie co przez 3 lata wynioslo 10000zlpozostaje mi 530zl na zycie. Mysllalamze dlug zmalal a on mi wzrosl do 19000zl co sie stalo z moimi pieniedzmi przez telefon powiedzieli mi ze pobieraja vat.Nie wiem tez czy az tyle dlugow mam bo bralam je 10 lat temu.Na co komornik przeznacza potracone pieniadzePodobno mam 6 wierzycieli ja pamietam o 4. Co ja mam robic nie mam na lekarstwa.

  22. Michał pisze:

    Witam
    Mam pytanie od lat borykam się z zadłużeniem i przed paroma dniami wydarzyło się to co wpędziło mnie kiedyś w wir długu. A mianowicie tak jak wspomniałem mam długi w wysokości około 150 tyś
    Od roku posiadam konto w PKO BP i generalnie nikt nic z niego nie zabrał bo nic na nim nie było.
    tydzień temu mój nowy pracodawca przelał mi wynagrodzenie wraz z zaległą delegacją służbową oraz przyszłą delegacją służbową nadmienię wyjazdy służbowe to wyjazdy zagraniczne gdzie koszty delegacji wraz z noclegami to około 11 tyś zł za miesiąc pensja to 9 tyś miesięcznie razem za jeden miesiąc otrzymałem 20 tyś zł
    Ogólnie na konto wpłynela kwota 80 tyś zł. dwa zaległe wynagrodzenia jedno bieżące i zaliczka z tytułu delegacji na kolejne miesiące.
    Nie bardzo wiem ile z tej całej kwoty może zabrac komornik i w jaki sposób załatwić sprawę w pięć minut bo w końcu po niedzieli muszę wyjechać do pracy a nie mam za co ?
    Dodam że na koncie jest zbieg egzekucji.
    Pracodawca to obcokrajowiec i nie bardzo to go interesuje bardziej myśli że chce go oszukać zabrać pieniądze i nie pracować

  23. Monika pisze:

    W nawiązaniu do art. 831 paragraf 1 p. 2a k.p.c. – mam do Pana pytanie, czy komornik w drodze egzekucji świadczeń alimentacyjnych ma prawo zająć stypendium szkoleniowe/stażowe przysługujące uczestnikowi w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-2020, gdzie 85% dofinansowania pochodzi z dotacji UE, 10% ze środków krajowych oraz 5% wkładu własnego Organizatora Projektu? Jako firma realizująca projekt otrzymaliśmy pisma od komorników o zajęciu wynagrodzenia za pracę przysługującego kilku uczestnikom projektu. Jest swego rodzaju błąd gdyż Organizator Projektu nie jest pracodawcą, a środki jakie pokrywa na realizację szkoleń i staży w projekcie pochodzą głównie ze funduszy unijnych i są związane z realizacją konkretnego celu w projekcie jakim jest np. podniesienie/zmiana kwalifikacji czy nabycie doświadczenia zawodowego. W przesłanym piśmie o zajęciu komornik powołuje się na art. 896 k.p.c. -zajęcie wierzytelności. W kolejnych sprawach – zajęcie wynagrodzenia za pracę/zajęcie stypendium – art. 770 k.p.c. oraz 87 p. 3 k.p., art. 882 k.p.c. oraz w ostatniej sprawie 770 k.p.c../ 886 par.1 k.p.c / 761 k.p.c./882 k.p.c .Nie wiemy czy zajęte kwoty będą uznane za kwalifikowalne do dofinansowania. Wszystkie dotyczą egzekucji świadczeń alimentacyjnych. Instytucja pośrednicząca w przekazywaniu środków zwróciła uwagę na ten art. 831 paragraf 1 p. 2a k.p.c . Z góry dziękuję za pomoc.

    • Karol Sienkiewicz pisze:

      Monika, sprawę należy wyjaśnić, bo błąd może drogo kosztować. Jednak na blogu nie udzielam porad.

Napisz komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *