Dochodzenie wierzytelności przez sprzedawców węgla nieco łatwiejsze

Dla sprzedawców węgla nastały trudne czasy… Z jednej bowiem strony rośnie sprzeciw wobec używania węgla do celów opałowych w centrach miast, z drugiej rynkowi temu mocno przyglądają się organy ścigania. Jednak to, czy sprzedawcy faktycznie na węglu zarobią będzie zależeć od tego, czy będzie im łatwiej w dochodzić roszczeń z tytułu sprzedaży węgla. Tutaj nieoczekiwanym wsparciem okazały się przepisy podatkowe.

Dostawa wyrobów węglowych (bo tak nazwano węgiel wykorzystywany do celów opałowych) od 2012 roku objęta jest podatkiem akcyzowym. Z dostawą takich wyrobów wiążą się liczne obowiązki nakładane na sprzedawców węgla, którym nadano nazwę pośredniczących podmiotów węglowych.

Na podmioty zajmujące się obrotem węglem nałożone zostały liczne obowiązki związane z dokumentowaniem i ewidencjonowaniem obrotu wyrobami węglowymi z uwagi na konieczność rozliczania podatku akcyzowego, zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Od 20 września 2013 wymogi te zostały nieco złagodzone. Mimo to sprzedawcy węgla nadal musza wykonywać wiele czynności związanych z kwestiami podatkowymi.

Jedną z nich jest konieczność wystawiania dokumentu dostawy w przypadku sprzedaży wyrobów węglowym finalnemu nabywcy węglowemu (tj. podmiotowi, który zużywa węgiel, a nie odsprzedaje go dalej). W obecnym stanie prawnym można dokument ten zastąpić fakturą, jeżeli określa ona pozycję CN wyrobów węglowych, ich ilość w kilogramach i przeznaczenie uprawniające do zwolnienia od akcyzy. Finalny nabywca węglowy potwierdza nabycie tych wyrobów podpisem. Podpis ten może zostać złożony na dokumencie dostawy lub fakturze lub w umowie zawartej pomiędzy sprzedawcą wyrobów węglowych a finalnym nabywcą węglowym.

Wygląd i zawartość dokumentu dostawy określone zostały w załączniku nr 2 do rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 września 2013 r. w sprawie dokumentu dostawy. Formularz jest czytelny i zawiera informacje o podmiocie wystawiającym dokument, podmiocie nabywającym wyroby węglowych, miejscu nabycia oraz wykaz wyrobów węglowych podlegających zwolnieniu od akcyzy będących przedmiotem sprzedaży. Zawiera również miejsce podpisy sprzedawcy oraz nabywcy, z zastrzeżeniem, iż dokument powinien być opatrzony datą oraz podpisany przez podmiot nabywający lub osobę reprezentującą ten podmiot.

Tego typu szczegółowe wymogi mogą okazać się przydatne w przypadku konieczności dochodzenia roszczeń z tytułu wykonania umowy dotyczącej dostarczenia wyrobów węglowych. Znacznie zwiększa to bowiem szanse na uzyskanie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, które jest zdecydowanie chyba najkorzystniejszą dla wierzyciela formą postępowania sądowego.

Powód dochodzący zapłaty ceny za dostarczony węgiel powinien za każdym razem rozważyć, czy nie zachodzą przesłanki do wdrożenia postępowania nakazowego. Taka możliwość istnieje wówczas, gdy powód dochodzi świadczenia pieniężnego (czyli zapłaty ceny) określonego w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. W takiej bowiem sytuacji na podstawie przepisu art. 485 § 2a kodeksu postępowania cywilnego może starać się o nakaz nakazowy, a obowiązki płynące z ustawy o podatku akcyzowym znacznie upraszczają dochodzenie roszczeń w tym trybie. Podstawą wydania nakazu zapłaty zgodnie z powyższym przepisem będzie: umowa, dowód spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego (którym może być właśnie dokument dostawy wyrobu węglowego) oraz dowód doręczenia dłużnikowi faktury. Należy podkreślić, iż do pozwu koniecznie należy dołączyć wszystkie trzy dokumenty wskazane powyżej.

W praktyce najwięcej wątpliwości budzi właśnie dołączenie owego dowodu spełnienia świadczenia. Dzięki temu, że wymagany przepisami prawa podatkowego dokument dostawy jest tak precyzyjny, może stanowić on doskonałą podstawę do uzyskania nakazu nakazowego. Praktyka pokazuje, że nakazy takie sądy są skłonne wydawać częściej w sytuacji, gdy powód dysponuje takim dokumentem „podatkowym” niż wtedy, gdy powód ma tylko zwykły dokument WZ.

W pozwie należy również zawrzeć wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym i odpowiednio go uzasadnić. Przykładowe uzasadnienie tego wniosku może brzmieć tak:

Podstawą rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym jest przepis art. 485 § 2a k.p.c. Roszczenie Powódki zostało dokumentowane poprzez przedstawienie umowy, faktury VAT wraz z dowodem jej doręczenia (podpisana faktura VAT nr 00000001) oraz dowodu spełnienia świadczenia wzajemnego o charakterze niepieniężnym (dokument WZ nr 0002 oraz dokument dostawy wyrobów węglowych nr 0003). Wyjaśniam równocześnie, że stosownie do wymogów przepisu art. 485 § 2a k.p.c., umowa między Powódką a Pozwanym stanowi transakcję handlową w rozumieniu przepisu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 403), gdyż obie stron umowy są przedsiębiorcami, co uprawnia do rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym.

Dlaczego jednak tak ważne dla przedsiębiorcy jest to, by uzyskać nakaz nakazowy? Otóż istnieje szereg udogodnień, które sprawiają, że takie rozstrzygniecie sądu jest bardzo korzystne.

Przede wszystkim, w przypadku konieczności uiszczenia stosunkowej opłaty od pozwu, sąd pobiera tylko 1,25% wartości przedmiotu sporu, a więc czwartą część normalnej opłaty. Pozostałe trzy czwarte części opłaty pobiera się od pozwanego w razie wniesienia przez niego zarzutów. W tym postępowaniu istotnie ograniczone są także możliwości podnoszenia zarzutu potrącenia przez dłużnika. Wyłączona została także możliwość wniesienia powództwa wzajemnego. Bardzo ważne jest to (i często zapominane), że z chwilą wydania nakaz zapłaty stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Co za tym idzie, nie jest konieczne uprawdopodobnienie roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, zaś komornik od razu może zająć konto dłużnika i przekazać do depozytu pieniądze wierzyciela.

Podsumowując, w przypadku dochodzenia przez przedsiębiorcę wierzytelności wynikających z transakcji dotyczących dostarczenia wyrobów węglowych, postępowanie nakazowe jest stosunkowo wygodnym sposobem przeznaczonym do dochodzenia swoich roszczeń przed sądem. Żeby je wdrożyć, można wykorzystać dokumenty narzucone przez przepisy podatkowe.

Karol Sienkiewicz

Od prawie 20 lat z pasją pomagam przedsiębiorcom w poruszaniu się po zawiłych przepisach prawa i korytarzach sądowych. Działam skutecznie i sprawnie.

Podobne artykuły
Roszczenia wobec upadłego

Napisz komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *