Dochodzenie wierzytelności

Każdy, kto obserwuje zmiany w prawie ma świadomość, że miniony rok był okresem intensywnych zmian w przepisach prawa. Ocenę większości tych działań zostawiam publicystom, dzisiaj chcę jedynie wspomnieć te ustawy (celowo pomijam rozporządzenia), które wczoraj, czyli 1 stycznia 2019 r., weszły w życie i mają – lub mogą mieć – jakieś znaczenie dla dochodzenia wierzytelności.

1. Oczywiście numer jeden to ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych

Ta ustawa wywołuje – raczej słusznie – najwięcej kontrowersji. To prawdziwa rewolucja dla tego zawodu, która dosięgnie również wierzycieli (zgodnie z zasadą “gdzie drwa rąbią tam wióry lecą”). O wprowadzeniu rewirów komorniczych (w rozmiarze apelacji) już pisałem.

Nowa ustawa o komornikach – rewiry komornicze

W prasie można znaleźć takie komentarze o tej ustawie:

Eksperci ostrzegają, że system ściągania długów czekać może drastyczna zapaść – zyskają ci “migający się” od spłat, a szanse wierzycieli na odzyskanie należności znacząco zmaleją.

albo

Egzekucja sądowa znajdzie się w sytuacji katastrofalnej, ludzie mogą nie być w stanie odzyskać swoich należności, bo najzwyczajniej w świecie nie będzie miał kto ich odzyskać, a kancelarie upadną.

No cóż, jak będzie przekonamy się wkrótce. I to na własnej skórze. Komornicy, z którymi rozmawiałem, są pełni wątpliwości, ale wcale nie tak negatywnych. Przecież na np. nagrywaniu czynności również wierzyciele mogą skorzystać. Może zatem dramat wcale się nie wydarzy?

2. Z tą ustawą nierozerwalnie wiąże się ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych

Oficjalny komunikat jest taki:

Celem ustawy jest wprowadzenie przejrzystych zasad finansowania systemu egzekucji sądowej oraz przyjęcie rozwiązań motywujących dłużników do dobrowolnej spłaty zobowiązań stwierdzonych tytułami egzekucyjnymi.

Co to oznacza? Otóż zasadą ma być to, że w przypadku egzekucji świadczeń pieniężnych komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia.

Ale uwaga (głównie dla dłużników) – jeżeli dłużnik – w terminie miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji – wpłaci do rąk komornika (lub na jego rachunek) całość lub część egzekwowanego świadczenia, komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 3% wartości wyegzekwowanego w ten sposób świadczenia.

Zatem opłaca się szybko spłacać dług. To jest oczywiście kij, który ma i drugi koniec – komornicy, w „obawie” przed zbyt szybką wpłatą nie będą przez miesiąc podejmować czynności, zwłaszcza tych kosztownych, w terenie (przepis nie różnicuje przecież wynagrodzenia od sposobu egzekucji). Może się bowiem okazać, że komornik sprawnie rozpocznie działania, pojedzie na drugi koniec apelacji, zajmie mienie dłużnika, napracuje się całkiem solidnie, ale dostanie tylko 3%. A właściwie to dostanie Skarb Państwa, bo to jemu będą przypadać opłaty.

Aha, i jeszcze jedna wskazówka dla dłużnika – kwota wpłacona wierzycielowi przez dłużnika nie stanowi wyegzekwowanego świadczenia. Jeżeli zatem dłużnik ma zamiar zapłacić, to taniej mu wyjdzie jeżeli zapłaci bezpośrednio wierzycielowi (dlaczego – patrz poniżej).

W tej ustawie jest też ważna zmiana w zakresie obciążania kosztami umorzonej egzekucji. Otóż razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo z powodu jego bezczynności (czyli jeżeli w ciągu pół roku nie zażądał podjęcia postępowania) to wówczas wierzyciela obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.

Pamiętajcie, że do tej pory za umorzenie płacił dłużnik!

Wierzyciel może jednak uwolnić się od obowiązku uiszczenia tej opłaty, jeżeli wykaże, że doszło do umorzenia z powodu zapłaty przez dłużnika długu w terminie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji albo z powodu zawarcia w tym samym terminie porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem dotyczącego sposobu lub terminu spełnienia świadczenia. Wówczas opłata obciąży dłużnika (i będzie wynosi 10%, jeżeli zapłata lub porozumienie były po upływie wspomnianego miesiąca).

Uwaga wierzyciele – powyższa zasada ma także zastosowanie w postępowaniach wszczętych i niezakończonych przed 1 stycznia 2019 r.

Sugeruję zatem, by sprawdzić, czy w najbliższym czasie nie dojdzie do umorzenia postępowania zawieszonego „na wszelki wypadek”.  I jak trzeba, to warto podjąć postępowanie, bo inaczej będzie to kosztować 5%.

3. Jako ciekawostkę wspomnę także ustawę z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym

To kolejna ustawa „ułatwiająca” (wg niektórych ułatwiająca, ale fiskusowi). Ustawa ta nowelizuje m.in. kodeks spółek handlowych, w tym przepisy o dywidendzie w spółce z o.o. i terminie jej wypłaty.

Do 1 stycznia mogło być tak, że spółka wykazywała zysk i podejmowała uchwałę o wypłacie dywidendy, ale nie określa ona terminu wypłaty. Uprawnienie to miał zarząd, ale zarząd nie kwapił się do podjęcia takiej decyzji. I były ogromne problemy ze zmuszeniem zarządu spółki do wypłaty zajętej dywidendy. Teraz będzie w tym zakresie nieco prościej. Jeżeli bowiem zgromadzenie wspólników nie określi terminu wypłaty dywidendy, jej wypłata powinna nastąpić niezwłocznie po dniu dywidendy (zmiana w § 4 art. 193 ksh).

4. Dla porządku przypomnę też, że wczoraj weszła w życie ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych

Obecnie mocną się nią zajmuję, wraz z MENTOR S.A. przygotowaliśmy nawet poradnik o tej ustawie, zapraszam zainteresowanych.

Zapowiedź – Pracownicze Plany Kapitałowe. Poradnik dla Pracodawcy.

Ustawa ta może mieć pewne znaczenie dla egzekucji z powodu zmniejszenia kwoty wolnej od zajęcia, o czym już pisałem.

Wszystkim zaś moim Czytelnikom życzę większej pewności i przewidywalności prawa w 2019 r.