Przepisy przejściowe w nowelizacji kpc z września 2011 r.

W praktyce często umykają przepisy przejściowe. Niesłusznie, to są bardzo ważne normy prawne, mówiące o tym, jak nowa ustawa będzie stosowana w czasie. Zwróć uwagę na opisane przeze mnie niedawno zasady egzekucji z majątku wspólnego małżonków. Wynikają one właśnie z przepisów przejściowych.

Taka też regulacja zawarta jest w nowelizacji kpc z 2011, a więc w ustawie z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dzienniku Ustaw nr 233.

W kontekście dzisiejszego wpisu znaczenie ma art. 9 nowelizacji. Jak zmiana kpc wpływa na postępowania egzekucyjne?

Zgodnie z reguła ogólną (ust. 1)

przepisy niniejszej ustawy stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie, z zastrzeżeniem ust. 2–7.

Czyli sprawa jest dość jasna: jeżeli złożysz wniosek o wszczęcie egzekucji już teraz, to do zakończenia postępowania nowych przepisów stosować się nie będzie, choćby miało ono trwać 3 lata (a bywają i dłuższe). Jeżeli więc zależy Ci na szybszym wyjawieniu majątku albo na szybszej ponownej egzekucji z nieruchomości, to poczekaj. Ale zrób to rozważnie – żeby dłużnik nie wyzbył się majątku w tym czasie!

Jednak w tym przepisie jest jedno z ulubionych prawniczych wyrażeń: „z zastrzeżeniem”. Oznacza to, że w dalszych przepisach tego art. 9 wprowadzona została inna regulacja.

Czy ta inna regulacja ma znaczenie dla egzekucji?

Ustęp drugi art. 9 brzmi:

2.   Przepisy art. 3, art. 5, art. 54,  art. 174 § 1 pkt 4  oraz § 3, art. 180 § 1 pkt 5, art. 327 § 1, art. 357 § 2 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się z dniem wejścia w życie ustawy.

I żaden z tych przepisów nie dotyczy egzekucji, czyli interesujących Cię zagadnień.

A tak brzmi ustęp trzeci tej „dziewiątki”:

3. Przepis art. 183(12) § 2(1) ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.

To dotyczy skutków ugody (zawiera w sobie z mocy prawa wniosek do sądu o jej zatwierdzenie). Ciekawe, i ile zawierasz ugody (a czasami warto). Ale nie jest to jakaś wielka zmiana.

Ustęp czwarty jest taki:

4.   Przepisów art. 182(1) i art. 474 ustawy, o której mowa w art. 1, nie stosuje się od dnia wejścia w życie ustawy.

Chodzi o umorzenie postępowania w razie upadłości likwidacyjnej oraz tzw. sygnalizacji w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (taki „donos” sądu). Przepis 182(1) kpc został nowelą uchylony i nie będzie się go w ogóle stosować, choćby sprawa była już wszczęta. Na szczęście w postępowaniu egzekucyjnym obowiązuje odrębna regulacja zawieszenia umorzenia postępowania, a więc ten przepis nas nie interesuje.

Po „czwórce” jest … tak, „piątka”:

5.   Przepis art. 369 § 3 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do apelacji wniesionych po dniu wejścia w życie ustawy.

Chodzi o wady apelacji: jeżeli zostanie wniesiona do sądu drugiej instancji z pominięciem sądu pierwszej instancji (np. do sądu okręgowego bez obowiązkowego „pośrednictwa” sądu rejonowego), to tragedii nie będzie, a termin uważa się za zachowany. W egzekucji może to mieć znaczenie co najwyżej dla powództw przeciwegzekucyjnych.

Ustęp „szósty” brzmi tak:

6.   Przepisy art. 394(1)  i art. 394(2) ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do zaskarżenia orzeczeń wydanych po dniu wejścia w życie ustawy.

Tu z kolei chodzi o zażalenia, może to wystąpić w egzekucji.

A o „siódemce” nie pisze o ogóle, bo dotyczy spraw z zakresu ochrony konkurencji, regulacji energetyki, regulacji telekomunikacji i poczty oraz regulacji transportu kolejowego.

Wniosek zatem jest taki, że w postępowaniu egzekucyjnym przepisy nowelizacji kpc z września 2011 r. stosować będzie się do postępowań egzekucyjnych wszczętych po dniu 2 maja 2012 r.

W nowelizacji jest też art. 10 – przepis przejściowy, który będzie już dotyczył egzekucji. Ale o tej „dziesiątce” napiszę niebawem.