Wykaz majątku – cenne źródło informacji
Czasami w toku postępowania sądowego możesz otrzymać z sądu postanowienie, na podstawie którego Twój dłużnik zostanie zwolniony od kosztów sądowych. Albo postanowienie o oddaleniu wniosku. Nie zawsze jest to zła informacja.
Przepis art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wskazuje, że zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Natomiast osoba prawna lub jednostka organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, może uzyskać zwolnienie, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na uiszczenie kosztów sądowych.
W praktyce oznacza to, że sam fakt złożenia takiego wniosku nie oznacza, że dłużnik nie ma absolutnie nic. Osoba fizyczna może uzyskać zwolnienie, nawet jeśli posiada np. nieruchomość- musi jednak wykazać, że wydatki przekraczają dochody, a nieruchomość służy do zaspokajania potrzeb rodziny. Podobna sytuacja dotyczy przedsiębiorstw- zła kondycja finansowa oraz niemożność uiszczenia kosztów sądowych nie znaczy, że dany podmiot nie ma już absolutnie nic. Może posiadać np. zakład produkcyjny, który przynosi straty albo sporną wierzytelność.
Dlatego samo udzielenie zwolnienia od kosztów sądowych nie powinno prowadzić do tego, że zwątpisz i przestaniesz dochodzić swoich roszczeń. Musisz tylko bardziej się postarać.
Wiele wniosków o zwolnienie od kosztów sądowych jest składanych przez dłużników po to, aby przedłużyć postępowanie (niestety). Na to nie ma wpływu ani wierzyciel, ani sąd. Dlatego znaczna część z nich zostaje oddalona. Ale nawet w takiej sytuacji możesz, jako druga strona postępowania, wykorzystać fakt złożenia takiego wniosku przez dłużnika, do swoich celów. W jaki sposób?
Otóż jako strona procesu możesz wystąpić do sądu o kopię oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, które złożył dłużnik. Oświadczenie takie składa się na specjalnym formularzu. Zawiera ono informacje o nieruchomościach, których właścicielem jest dłużnik, posiadanych oszczędnościach, papierach wartościowych, udziałach w spółkach, polisach inwestycyjnych, jednostkach uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych itp. W formularzu znajdują się też informacje o przysługujących wierzytelnościach oraz innych wartościowych przedmiotach, których wartość jest wyższa niż pięć tysięcy złotych (np. samochodach czy maszynach rolniczych).
W formularzu zamieszcza się również informacje o przysługującym wynagrodzeniu z tytułu umowy o pracę – dotyczy to zarówno wnioskodawcy jak i innych osób zamieszkujących z nim w gospodarstwie domowym, oraz wskazuje wysokość zobowiązań i stałych wydatków.
W związku z tym rzetelnie wypełniony formularz oświadczenia zawiera masę danych o majątku dłużnika. Jak już wspomniałem, jako strona procesu, masz prawo do otrzymania jego kopii. W tym celu należy złożyć stosowny wniosek w sądzie oraz go opłacić- koszt to 1 zł od strony kopii oświadczenia które, co do zasady ma 5 stron.
Oczywiście, istnieje ryzyko, że dłużnik nie wskaże wszystkich swoich składników majątku w oświadczeniu i złoży wykaz nierzetelny a nawet fałszywy. W takiej sytuacji, gdy dowie się o tym sąd, może nałożyć na niego grzywnę oraz zobowiązać go do uiszczenia kosztów postępowania. Oczywiście sam możesz złożyć sądowi takie zawiadomienie.
Wyjawienie majątku to najgłupsza instytucja jaką zna nasza egzekucja. Oczywiście w tej formie jaka obowiązuje. Wyjawienie majątku jako kompetencja Urzędu Kontroli Skarbowej, kontrola krzyżowa i analiza czynności cywilnoprawnych przez skarbówkę – to jest to!
Wykaz majątku składany do wniosku o zwolnienie z kosztów to zupełnie co innego niż wyjawienie majątku w postępowaniu egzekucyjnym. Wykaz z założenia strona składa dobrowolnie bez przymusu a do wyjawienia majątku dłużnik jest zmuszany przez Sąd grzywnami. To taka drobna różnica.
Ten wpis dotyczy wykazu majątku !
Bardzo przydatny artykuł
Fajny tekst.
Mam pytanko co do sytuacji w której dłużnik nie wskaże wszystkich swoich składników majątku w oświadczeniu i złoży wykaz nierzetelny lub fałszywy.
Jak wiadomo wniosłem do sądu o nakazanie wyjawienia majątku. Na posiedzeniu sąd pouczył dłużnika o odpowiedzialności karnej za złożenie wykazu majątkowego niezgodnego z prawdą. Później dłużnik przedłożył wypełniony przez siebie w tym samym dniu wykaz w którym oświadczył, że nie posiada żadnego majątku w tym żadnej ruchomości .
Natomiast na zadane moje pytanie dodatkowe jakiego telefonu komórkowego obecnie używa oświadczył, że Samsung Galaxy. Odpowiedzi tej udzielił po odebraniu od niego przyrzeczenia w trybie art. 913 k.p.c.
Następnie sąd zakończył posiedzenie ignorując całkiem nieprawdziwość złożonego przez dłużnika oświadczenia majątkowego.
Więc mam to teraz osobo sądowi zgłosić ? W formie wniosku ? Muszę podać jakąś podstawę prawną ?
Instytucja wyjawienia majątku z art. 913 KPC ma na celu uzyskanie od dłużnika informacji o jego majątku, do którego może być skierowana egzekucja świadczeń pieniężnych. W powyższej sytuacji można złożyć do sądu zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z art. 233 KK, aczkolwiek skoro dłużnik powiedział o znajdującym się w jego posiadaniu telefonie komórkowym to, w pewnym sensie, dostarczył wierzycielowi informacji o jednym ze składników swojego majątku. Posiadając tę informację można skierować egzekucję do konkretnej ruchomości (telefonu komórkowego) i zarządzić jej zajęcie, a następnie sprzedaż.
Dzięki za odpowiedź.
W sumie egzekucja z telefonu nie będzie wykonywalna, domyślam się, że zanim komornik podejmie odpowiednie czynności tego telefonu już nie będzie, zresztą za telefon niewielką kwotę by się uzyskało, kilkaset złotych to maksimum (które i tak pochłonie należność komornika i VAT).
Bardzie mi chodzi o zmobilizowanie dłużnika do składania oświadczeń zgodnych z prawdą. Na przedłożonym w sądzie wykazie podawał fałszywe informacje o majątku ruchomym, a sprawa z tym telefonem to najlepszy przykład, że dłużnik celowo ukrywa składniki swojego majątku. Może jak w końcu zostanie ukarany to zacznie składać zgodne z prawdą oświadczenia , a co za tym idzie, będę mógł skutecznie poprowadzić egzekucję z konkretnych ruchomości należących do dłużnika.
Inna sprawa, że zawiadomienie o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa z art. 233 k.k. to składam raczej do prokuratury, a nie sądu …
Szanowny Panie,
czy istnieje możliwość uzyskania wykazu złożonego na wniosek innego wierzyciela? Wysłałam na podstawie pańskich artykułów wniosek o wyjawienie majątku dłużnika i Sąd odrzucił mój wniosek uzasadniając go faktem, że dłużnik ,,tego i tego dnia w sprawie pod sygn. X” złożył wykaz majątku. W jaki sposób mogę uzyskać niniejszy wykaz? Mam postanowienie o bezskuteczności egzekucji i tytuł. Jedyne co znalazłam to ,,§ 103. 1. Udostępnienie akt i zawartych w nich dokumentów w celu przejrzenia lub samodzielnego utrwalenia ich obrazu,
a także wydanie przedmiotów lub dokumentów złożonych w sprawie albo wydanie dokumentów na podstawie akt
stronie lub uczestnikowi postępowania nieprocesowego może nastąpić po wykazaniu przez nich tożsamości, a co do innych
osób – po wykazaniu ponadto istnienia uprawnienia wynikającego z przepisów prawa.”. Nie wiem jednak jaki przepis prawa wskazać by udowodnić moje uprawnienie do uzyskania wykazu złożonego przez dłużnika… Bardzo proszę o pomoc! Będę niezmiernie wdzięczna za odpowiedź.
Szanowny Panie!
Dłużnik – spółka jawna – złożył wniosek o zwolnienie z opłaty sądowej. Wspólnicy tej spółki, która rzeczywiście majątku nie posiada, sami posiadają majątek. Czy Sąd może na tej podstawie odrzucić taki wniosek?
Z góry dziękuję za odpowiedź.