Zabezpieczenie na udziałach spółki z o.o.

Na blogu zakonczeniedzialalnosci.pl Karolina Rokicka, koleżanka z mojej kancelarii, regularnie porusza kwestie związane z funkcjonowaniem spółek kapitałowych i Krajowego Rejestru Sądowego. Czasem informacje o spółkach są przydatne również w toku dochodzenia roszczeń. Dotyczy to nie tylko samego postępowania egzekucyjnego, ale też możliwości zabezpieczenia roszczeń.

W ostatnim wpisie wspominałem, że problemem postępowania zabezpieczającego jest konieczność precyzyjnego wskazania tych składników majątku dłużnika, na których sąd ma ustanowić zabezpieczenie. Często bowiem wierzyciele nie wiedzą, jaki majątek ma dłużnik, bądź też ich informacje na ten temat są bardzo ograniczone.

W tym zakresie z pomocą przychodzi Krajowy Rejestr Sądowy. Wpisy dotyczące spółek z ograniczoną odpowiedzialnością zawierają bowiem (z małymi wyjątkami) informacje o osobach, które są właścicielami udziałów w danej spółce.  Jedną z takich osób może być właśnie Twój dłużnik. W dzisiejszych czasach nie musimy przeszukiwać danych dotyczących wszystkich spółek z o.o.- z reguły wystarczy wpisanie imienia i nazwiska dłużnika w przeglądarce internetowej, aby znaleźć informację, czy jest on wspólnikiem jakiejś spółki.

Dlaczego to takie łatwe? Bo w przeciwieństwie do informacji o nieruchomościach dłużnika, jego rachunkach bankowych albo samochodach – informacje o udziałach w spółkach są powszechnie dostępne i łatwo je odnaleźć. I nie podlegają ochronie jak dane osobowe.

W tym momencie (zakładając, że spełnione są pozostałe przesłanki do zabezpieczenia roszczenia) moglibyśmy już złożyć do sądu wniosek o zabezpieczenie naszego roszczenia pieniężnego poprzez zajęcie prawa majątkowego, jakim jest własność udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przepis art. 747 pkt 1 K.p.c. stanowi bowiem, że:

Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje (…) przez zajęcie (…) innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego,

Ale zanim to zrobimy, warto pokusić się o przejrzenie akt danej spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółki z o.o. obowiązane są bowiem do składania sprawozdań finansowych- raz w roku. W ich treści znajduje się dużo przydatnych informacji o tym, czy dana spółka wykazuje zyski czy ponosi straty, jaki jest jej majątek oraz czy wspólnikom wypłacane są dywidendy. Oczywiście, im lepsza sytuacja finansowa spółki, tym więcej warte są udziały w takiej spółce- a tym samym, tym lepiej ustanowić na nich zabezpieczenie Twoich roszczeń.

W sytuacji, gdy ustaliłeś już, że twój dłużnik (znajdujący się w złej sytuacji finansowej) posiada udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością a udziały w spółce przedstawiają znaczną wartość, nie pozostaje Ci już nic innego, jak tylko złożyć do sądu wniosek o udzielenie zabezpieczenia. 

Pamiętaj, że taki wniosek możesz złożyć przed złożeniem pozwu przeciwko dłużnikowi, wraz z pozwem, a także później – w toku procesu przeciwko dłużnikowi.

Nie ukrywam tego, że zaspokojenie z udziałów jest trudne. Są jednak spółki i dłużnicy, którzy nie chcą mieć zajęć wpisanych do KRS. A to już pole do dobrych rokowań.