Roszczenie za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości – art. 129 prawa ochrony środowiska
Każdy czytelnik mojego bloga wie, że w 2018 r. doszło do skrócenia terminów przedawnienia. Najogólniej rzecz ujmując z 10 lat na 6. O szczegółach pisałem tutaj:
Ale właśnie przeczytałem ustawę, która terminy dochodzenia roszczeń nieco wydłużyła. O jakie roszczenia chodzi?
Chodzi o dość hermetyczne (i na pewno rzadziej stosowane niż kodeks cywilny) przepisy ustawy prawo ochrony środowiska. Mam do tych przepisów sentyment jeszcze z czasów studiów na UMK, kiedy uczęszczałem na wykłady prof. Ryszarda Paczuskiego (obecnie UKW w Bydgoszczy). A poza tym bardzo lubię przyrodę (stąd na blogu czasami przyrodnicze zdjęcia).
Ustawa ta przewiduje w swoim art. 129, że może dojść do takich sytuacji, gdy na skutek ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej (lub z jej części) w dotychczasowy sposób stało się niemożliwe (lub istotnie ograniczone).
A tak może być na skutek np. wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który zawiera jakieś ograniczenia. O jednej takiej sprawie wspominał mój kolega, Iwo Fisz już kilka lat temu:
Jakie więc roszczenia przysługują właścicielowi czy użytkownikowi wieczystemu? Otóż mogą oni żądać wykupienia nieruchomości (bądź jej części) lub odszkodowania.
Ale tym, co mnie interesuje w tym wpisie, jest okres w którym można dochodzić tych roszczeń. Bo skoro jest to roszczenie, to i czas jego dochodzenia też jest ograniczony. Reguluje to art. 129 ust. 4 prawa ochrony środowiska (wprowadzając tzw. termin zawity):
Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.
I dzień dzisiejszy, czyli 14 marca 2019 r., jest ostatnim dniem obowiązywania tego przepisu. Okazuje się bowiem, że w wyroku z dnia 7 marca 2018 r. (K 2/17) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis ten jest niezgodny z Konstytucją i utraci moc rok po publikacji wyroku. I rok ten minie dzisiaj.
Trybunał zakwestionował – na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich – ten dwuletni okres jako zbyt krótki. Ustawodawca musiał zatem korzystniej tę kwestię uregulować. I uregulował, wydłużając termin dochodzenia roszczeń do 3 lat. Przepis art. 129 ust. 4 Prawa ochrony środowiska ten brzmi teraz tak :
Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.
Czy to rozwiąże problem? Czy 3 lata wystarczą? No cóż, termin jest nadal krótki, normalnie konsumenci na podstawie kodeksu cywilnego mają 6 lat na dochodzenie roszczeń. Co stało na przeszkodzie, żeby tu też było 6 lat?
Na osłodę dodam jedynie, że do roszczeń, powstałych przed 14 marca 2019 r. – w stosunku do których nie upłynął jeszcze 2 letni termin – stosuje się nowe przepisy. Oznacza to, że osoby, którym 2 lata wg starej ustawy się zbliżały, mają jeszcze nieco czasu na to, by zadbać o swoje sprawy.
Jak zawsze: krótko, z wdziękiem i na temat 😉
Panie Mecenasie, moim zdaniem do roszczeń, co do których nie upłynął termin 2-letni stosuje się nowe przepisy, a nie co do roszczeń, do których nie upłynął 3-letni termin. Jeśli upłynął już 2-letni termin na zgłaszanie roszczeń, to nic nie można już zrobić. Tak mi wynika Z tej karkołomnie napisanej nowelizacji: „Do roszczeń, o których mowa w art. 129 ust. 1-3 ustawy zmienianej w art. 1, powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w stosunku do których nie upłynął termin, o którym mowa w art. 129 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się art. 129 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.”
Maja, masz całkowitą słuszność 🙂 Już koryguję to zdanie.
ciekawy artykuł, właśnie to czego szukałem.