Tarcza antykryzysowa a postępowania sądowe i egzekucyjne

Procedowana w ogromnym pośpiechu tzw. tarcza antykryzysowa, miała rozwiązać wiele problemów. I zapewne rozwiąże, np. w zakresie prawa pracy czy prawa spółek. Projekt zakładał też, że pojawi się możliwość wnoszenia pism do sądów drogą elektroniczną. W uchwalonym przez Sejm tekście ustawy zabrakło tego rozwiązania. Jak zatem wygląda tytułowa kwestia – tarcza antykryzysowa a postępowania sądowe i egzekucyjne?

Tarcza dla … dłużników

Każdy rozsądnie myślący człowiek wie, że obecna sytuacja wpływa na dosłownie wszystko, zatem musi również dotknąć sądów i postępowań sądowych. Sprawy spadają z wokand, sądy są zamykane, sekretariaty przestają normalnie funkcjonować. Jednak terminy lecą. I tu z pomocą (chociaż dla wierzycieli to nie jest do końca dobra informacja) przyjść ma uchwalona 28 marca 2020 r.

ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

Kluczowy z naszego punktu widzenia jest nowy art. 15zzs specustawy .

Otóż zgodnie z jego ustępem 1 w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID bieg terminów procesowych i sądowych w:

1) postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,

2) postępowaniach egzekucyjnych (…),

– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

Przykład: Jeżeli strona odebrała wyrok wraz z uzasadnieniem i termin na apelację już zaczął bieg, to on teraz się zatrzyma. A jeżeli strona nie odebrała pisma z poczty i zrobi to np. jutro, to bieg terminu się w ogóle nie rozpocznie.

Przykład: Jeżeli dłużnik miał termin na wniesienie zarzutów do planu podziału sumy z egzekucji, to termin ten ulegnie zawieszeniu.

Co to oznacza – otóż postępowania sądowe czy egzekucyjne jako takie nie uległy zawieszeniu.

Ustawa przewiduje wyjątki, że terminy jednak nie będą wstrzymywane, ale dotyczy to właściwie spraw pilnych, kontrolnych oraz spraw wyborczych, zatem w zasadzie bez znaczenia dla wierzyciela.

Z kolei ustęp 6 tego przepisu art. 15 zzs stanowi, że

W okresie, o którym mowa w ust. 1, nie przeprowadza się rozpraw ani posiedzeń jawnych, z wyjątkiem rozpraw i posiedzeń jawnych w sprawach określonych w art. 14a ust. 4 i 5.

Wyjątek znowu dotyczy spraw pilnych czy innych, o których wspomniałem.

Ponadto wszystkie czynności dokonane w okresie wstrzymania oraz zawieszenia terminu będą skuteczne. Czynności dokonane przez sąd albo przez stronę. Jeżeli więc mimo wszystko środek zaskarżenia zostanie wysłany, to będzie on skuteczny. I będzie  można to uzupełnić.

A co z nakazami zapłaty?

Biorąc pod uwagę, że nakazy zapłaty wydawane są na posiedzeniach niejawnych, nie dotyczy ich ustawowy zakaz pracy sądu. Z tego punktu widzenia nie ma zatem żadnych powodów, by nakazów nie wydawać.

Wg mnie nie ma też powodów, by ich nie doręczać. Oczywiście, doręczenie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym nie ma większego sensu, bo on się nie uprawomocni (nie biegnie wszak termin na wniesienie sprzeciwu).

Ale inaczej jest z nakazem nakazowym. Ten nakaz stanowi wszak tytuł zabezpieczenia! I jego doręczenie drugiej stronie w żaden sposób nie wpływa na wykonanie tego zabezpieczenia. To prawda, że nakaz ten nie stanie się tytułem wykonawczym (chyba nawet nakaz z weksla), ale zabezpieczenie to i tak już dużo!

Tarcza antykryzysowa a postępowania sądowe i egzekucyjne (trwające)

I jeszcze ważna kwestia – od kiedy terminy te ulegają zawieszeniu czy wstrzymaniu? Otóż uwaga –

te nowe rozwiązania stosuje się od dnia wejścia w życie ustawy.

Nie ma zatem żadnej podstawy prawnej by twierdzić, że przepis ten działa wstecz!

Uwaga – piszę to na podstawie ustawy uchwalonej przez Sejm. Być może ostatecznie ustawa ta będzie miała inne brzmienie.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Niniejszy wpis jest elementem kampanii informacyjnej dla pracodawców i przedsiębiorców prowadzonej przez Kancelarię Sienkiewicz i Zamroch Radcowie prawni sp.p. w ramach wsparcia w czasie epidemii. Jeżeli interesują Cię inne praktyczne zagadnienia, mogące mieć znaczenie w tym okresie, to zapraszam na pozostałe blogi naszych prawników:

• Agaty Kicińskiej Prawo dla pracodawcy – praktyczne wskazówki jak poruszać się po przepisach Tarczy antykryzysowej.
• Oliwi Radlak Konstytucja biznesu – wskazówki dla spółek dotyczące funkcjonowania w czasie epidemii.
• Wojciecha Jelińskiego Pozew z faktury – porady dla przedsiębiorców, którzy muszą podać dłużnika do sądu.
• Edyty Stark Zakończenie działalności – porady dla przedsiębiorców poszukujących ochrony w przepisach prawa upadłościowego.